انواع مختلفی از سنگ ساختمان مانند بازالت، مرمر، لایمستون، سنداستون(ماسه سنگ)، کوارتزیت، تراورتن، گنیس، لاتریت و گرانیت وجود دارد، که می‌توان از آنها به عنوان مصالح ساختمانی استفاده کرد. سنگ‌های ساختمانی باید سخت، بادوام و عاری از حفره، ترک و هر نوع نقصی که ممکن است استحکام آن را تحت تاثیر قرار دهد، باشد. انواع  سنگ ساختمان بر اساس خواصی که دارد، کاربردهای ساختمانی مختلفی دارد.
به عنوان مثال، بازالت و گرانیت دارای ویژگی‌های منحصر به فردی مانند استحکام فشاری و دوام بالا هستند و به همین دلیل انواع پروژه‌های ساختمانی را پوشش می‌دهند. از طرفی سنگ‌هایی مانند گنیس نیز وجود دارند که به دلیل مقاومت فشاری کم و وجود مواد مضر در اجزای سازنده آنها، بیشتر برای کارهای ساختمانی جزئی مناسب هستند. بعضی سنگ‌های ساختمان در دکوراسیون داخلی و نمای ‌ساختمان‌ها به کار می‌رود و بعضی دیگر در احداث بخش‌های بنیادی‌تر سازه. در اینجا قرار است با همه انواع سنگ ساختمانی، پرداخت‌ها، ویژگی‌های مثبت و منفی و کاربردهایشان آشنا شوید.

سنگ تراورتن

از سنگ تراورتن یا همان (Travertine) بیشتر برای سنگ نما و سنگفرش استفاده ‌می‌شود. مشخصه این سنگ سوراخ‌ها و فرورفتگی‌های حفره‌دار در سطح آن است. همچنین رگه‌های نواری به همراه رنگ‌های متنوع در بافت این سنگ وجود دارد. این سنگ دارای سطح متخلخل و بافت متحدالمرکز است. این سنگ را می‌توان هم بصورت ساب خورده و رزین شده و هم بصورت چرمی و با سوراخ‌های طبیعی در بخش‌های مختلف ساختمان مورد استفاده قرار داد. این نوع سنگ دارای تنوع رنگی خاکستری تا قرمز مرجانی است. کیفیت و رنگ سنگ تراورتن حاصل ارتفاع، گرما و عناصر محلول در آب است. تراورتن سفید در واقع عناصر کمتری در ترکیبات خود دارد. از جمله انواع تراورتن براساس محل استخراج می‌توان به تراورتن حاجی آباد، تراورتن عباس‌آباد، تراورتن دره بخاری و تراورتن آتشکوه اشاره کرد.
بسیاری از غارها در کشور ایران دارای سنگ تراورتن هستند. سنگ تراورتن همچنین در چشمه‌های معدنی سرد و گرم به عنوان سنگ رسوبی یافت می‌شود . این سنگ در غارهای آهکی نیز به وفور یافت می‌شود. این نوع سنگ از نظر فنی نوعی کلسیت است که در پی حل شدن رسوبات توسط چرخه‌های آب خروجی از کلسیت و آراگونیت به وجود می‌آید.
با این وجود، در حوزه ساختمان، معماری و طراحی خانه، سنگ تراورتن از سنگ‌های متمایز محسوب می‌شود. این سنگ بافتی مرمری و فیبری دارد. این سنگ آهکی دارای رنگ‌های زمینی زیبایی است در مقایسه با سایر ‌سنگ‌های طبیعی، نگهداری آن آسان است. 

کاربردهای سنگ تراورتن

رایج‌ترین کاربردهای این سنگ عبارتند از:

• اجرای نمای ساختمان در ارتفاع‌های زیاد.
• آثار هنری
• نمای رومی(کلاسیک)
• ستون‌های اصلی
• دیوار خارجی
• قرنیز دیوار و سنگ کنارپله

سنگ مرمریت

سنگ مرمریت از نوع سنگ‌های دگرگونی آهکی است که در معرض گرما و فشار از مرمر تشکیل می‌شود. این سنگ تخلخل پایین داشته و دارای رگه های فسیلی و آهکی است. سنگ مرمریت براساس میزان رگه‌هایی که در خود دارد در کیفیت‌های مختلف دسته‌بندی می‌شود. رگه‌های کمتر به معنای کیفیت بالاتر و البته قیمت گران‌تر است. مرمریت در ابعاد  قابل برش وجود داشته و انواع پرداخت سطح بروی آن صورت می‌گیرد. تنوع رنگی این سنگ هم مثل سنگ تراورتن زیاد است و انواع رنگ‎های مشکی، کرم، سفید، طوسی قرمز و … طیف رنگی گسترده‌ای را دارد. این سنگ بخاطر مقاومت فشاری بالا و جذب آب پایین و قابل قبولی که دارد برای کف سالن‌های پر رفت و آمد، کانتر، جزیره و فضای آشپزخانه و همچنین دیوارهای داخلی ساختمان پر استفاده است. از معایب این سنگ میتوان به مقاومت کم در برابر نور خورشید و سرمای زیاد اشاره کرد که باعث شده این نوع سنگ محبوب برای نمای بیرونی ساختمان استفاده نشود.

کاربردهای سنگ مرمریت

رایج‌ترین کاربردهای این محصول عبارتست از:

• کف سازی ساختمان
• دیوارهای داخلی ساختمان
• آشپزخانه
• پله‌ها و دیوارهای راه پله
• قرنیز دور دیوارها

سنگ گرانیت

سنگ گرانیت یکی از پرکاربردترین سنگ‌ها در ساختمان‌سازی است. این سنگ به اندازه‌ای زیبا است که در جای جای ساختمان‌های لوکس به کار گرفته می‌شود. نام سنگ گرانیت یا به اصطلاح انگلیسی Granite ریشه در واژه گرانوم ، به معنی خرمن دارد. خرمن درواقع محلی است که در آن ‌گندم‌های دروشده را جمع‌آوری می‌کنند. ساختار خرمن بسیار شبیه به بافت سنگ گرانیت است. به همین دلیل گرانوم نامی است که برای این سنگ گذاشته‌اند. البته از گرانیت با عنوان سنگ خارا نیز یاد می‌شود. سنگ گرانیت دارای بافتی ازدانه‌های متوسط تا درشت است. با وجود اینکه گرانیت سنگ اصلی مورد استفاده در ساخت و ساز نیست، این سنگ به دلیل کیفیت بالا و استحکام زیاد آن بسیار محبوب است.
گرانیت دارای طیف رنگی خاکستری روشن تا صورتی است. ساختار گرانیت کریستالی و دارای دانه‌های ریز تا درشت است. سنگ گرانیت به طور قابل توجهی سخت و بادوام است و کمترین تخلخل را در مقایسه با دیگر سنگ‌های ساختمان دارد. از طرفی سنگ گرانیت دارای چگالی ۲.۷۵  گرم بر سانتی متر مکعب بوده و از سنگین‌ترین سنگها محسوب می‌شود.
سنگ‌های گرانیتی را به صورت تخته می‌برند و سپس صیقل می‌دهند. پس از آن می‌توان از این سنگ برای اجرای دال‌های کف استفاده کرد. تنها مشکل گرانیت این است که مقاومت بسیار کمی در برابر آتش دارد. اما در مقابل این سنگ در برابر بعضی از مایعات اسیدی مانند سرکه و آبلیمو مقاوم است و به همین دلیل در ساخت کانترهای آشپزخانه به وفور از این سنگ استفاده می‌شود.

کاربردهای سنگ گرانیت

کاربرد گرانیت در ساخت و ساز شامل موارد زیر است:

• تهیه رویه میز و کانتر آشپزخانه
• ساخت رویه اپن و جزیره در آشپزخانه
• بدنه داخلی و بیرونی ساختمان‌ها
• پوشش کف
• بدنه جدول‌ها
• روکش ستونها و دیوارها
• پایه‌های پل
• دیوارهای حائل
• اجرای سدها
• ستون‌های سنگی
• سنگدانه درشت در بتن
• پوشش راه ‌آهن‌ها
• پوشش ضد رطوبت
• پوشش خارجی دیوارها
• سنگفرش مکان‌های پر رفت و آمد مثل بانک و پاساژ

سنگ کریستال یا سنگ چینی

سنگ چینی یا کریستال نوعی سنگ مرمریت با بافت بلوری است. این محصول نوعی سنگ دگرگونی است که با متبلور شدن مجدد توده سنگ‌های آهکی در اثر فشار و دمای بالا ایجاد می‌شود. ترکیبات متفاوت در تشکیل این نوع سنگ باعث ایجاد تنوع در سنگ‌های چینی کریستالی می‌شود. کانی‌های سیمونیت، کوارتز، گرافیت، هماتیت، کلسیت و ولاستونیت از جمله عناصر تشکیل‌دهنده سنگ چینی است.
سنگ کریستال در دسته پر مصرف‌ترین سنگ‌های ساختمانی محسوب می‌شود که قدمت زیادی در ساخت بناها دارد. مقاومت این سنگ در برابر سرما و یخبندان زیاد و در برابر نفوذ رطوبت کم است. به همین دلیل معمولا از این سنگ در ساخت بخش‌هایی از ساختمان که در معرض رطوبت است، استفاده نمی شود. این نوع سنگ اگر دانه‌های ریز داشته باشند چینی و اگر دانه‌های درشت داشته باشند، کریستال نامیده می‌شود. بعضی از انواع این سنگ دارای رگه‌هایی بوده و بعضی دیگر کاملا یک‌دستند.
زرد متمایل به کرمی، خاکستری روشن تا تیره، قرمز یا صورتی و سبز از جمله رنگ‌های سنگ ساختمانی چینی است.

کاربردهای سنگ چینی

مهم‌ترین کاربردهای این محصول عبارتنداز:

• اجرای نمای ساختمان‌ها
• کف ‌سازی
• سقف سازی
• اجرای پیاده‌روها

سنگ مرمر

مرمر یا انیکس که همان (Onyx)  است، یک سنگ از نوع دگرگونی است، که در شرایطی که سنگ آهک از فشار و گرمای بیش از حد عبور می‌کند، به وجود می‌آید. مرمر در زبان یونانی به معنای درخشان است و علت نامگذاری این سنگ نیز همین درخشان و صیقلی بودن آن است. این سنگ به طور طبیعی سخت و فشرده با مقاومت فشاری حدود 70 مگاپاسکال است. سنگ مرمر یکی از بهترین سنگ‌های ساختمان از نظر زیبایی شناختی محسوب می‌شود. بویژه سنگ مرمر ایتالیایی جذابیت ‌فوق‌العاده‌ای دارد.
از سنگ مرمر برای روکش و کارهای زینتی  استفاده ‌می‌شود. سنگ مرمر کاملاً مستحکم است، بافت یکنواخت دارد، تخلخل آن کم است و قابلیت جلا خوردن آن عالی است. این سنگ را می‌توان به راحتی برش داد و به اشکال مختلف حکاکی کرد. سنگ مرمر در ‌رنگ‌های مختلف مانند سفید و صورتی موجود است. همچنین، سنگ مرمر به خوبی جلا داده می‌شود و این دلیل دیگری است که سنگ مرمر را به یک انتخاب عالی برای طراحی خانه تبدیل می‌کند.
از جمله انواع سنگ ساختمان مرمر براساس محل استخراج می‌توان به؛ سنگ مرمر سبز شاهین دژ، سنگ مرمر سبز آب باریک آذرشهر، سنگ مرمر سبز عباس آباد جلفا، سنگ مرمر سبز توران پشت یزد، سنگ مرمر سبز بورق یزد، سنگ مرمر صورتی نقده، سنگ مرمر جوشقان اصفهان، سنگ مرمر خلج خراسان اشاره کرد.

کاربردهای سنگ مرمر

رایج‌ترین کاربردهای این محصول عبارتند از:

• اجرای ستون‌ها، کفپوش‌ها و پله‌ها
• بناهای تاریخی و مجسمه‌ها
• دیوار
• میز پیشخوان
• کانتر آشپزخانه
• کف
• سنگ پله
• وان حمام
• روشویی

سنگ بازالت

سنگ بازالت یا همان (Basalt) معمولاً در راه سازی، به عنوان سنگدانه در تولید بتن، در سنگ تراشی، برای اجرای پایه‌های پل، ساخت دیوارهای رودخانه و احداث سدها استفاده می‌شود. اخیرا این سنگ بخاطر رنگ منحصربفردی که دارد برای ترکیب نماهای روشن و تیره مورد استقبال طراحان مدرن قرار گرفته است. ساختار سنگ بازالت دارای ریز دانه و بسیار فشرده است. بازالت را گاهی اوقات در رنگ‌‌های سفید گاهی سبز و گاهی آبی می‌بینید. البته این نوع سنگ ساختمانی در رنگ مشکی تا خاکستری تیره نیز یافت می‌شود.
سنگ ساختمانی بازالت دارای مقاومت فشاری بین 150 تا 190 مگاپاسکال است. ساختار سنگ متوسط تا نازک است. سنگ بازالت در سه دسته تمام بلورین، نیمه بلورین و شیشه قرار می‌گیرد. از معروف‌ترین معادن بازالت ایران می‌توان معدن سلماس در آذربایجان غربی و معدن همدان را نام برد.

کاربردهای سنگ ساختمان بازالت

مهم‌ترین کاربردهای سنگ بازالت عبارتنداز:

• اجرای  راه آهن
• تهیه سنگدانه برای بتن
• جاده سازی
• احداث پیاده رو
• سدها و دیواره های رودخانه
• جداول خیابانها
• کف پیاده‌روها
• نمای ساختمانی
• به جای تشک برقی در فیزیوتراپی
• در تهیه الیاف سنگ

سنداستون (ماسه سنگ)

ماسه سنگ یا همان سنداستون یک سنگ رسوبی است که از مواد معدنی بسیاری مانند فلدسپات، کوارتز، سیلیس و … تشکیل شده است. این سنگ در رنگ‌های مختلفی از جمله طرح چوب، قهوه‌ای، خاکستری، سفید، زرد، قرمز و خاکستری تیره وجود دارد. قدرت این سنگ در فشرده‌سازی یا مقاومت فشاری آن در حدود 65 مگاپاسکال است.
البته سختی این سنگ به مقدار مواد معدنی موجود در آن بستگی دارد. بنابراین برخی از ماسه سنگ‌ها سخت‌تر از بقیه هستند. به همین دلیل است که کار با ماسه سنگ آسان است و آن را برای کاربردهای مختلف استفاده می‌کنند.
ماسه سنگ یا همان (Sandstone) در ترکیب با سیمان سیلیس در ساخت سازه‌های سنگین مورد استفاده قرار می‌گیرد. البته توجه کنید که اگر ماسه سنگ دچار هوازدگی شده باشد، نمی‌توان از آن در هر بخشی از ساخت و ساز استفاده کرد.

کاربرد ماسه سنگ

مهمترین کاربردهای این نوع سنگ عبارتنداز:

• بنایی ساختمان
• احداث سدها
• ساخت پایه پل‌ه
• ساخت دیوارهای رودخانه
• نماسازی
• اجرای ستون
• بند کشی

لایمستون (سنگ آهک)

سنگ آهک (Limestone) یا لایمستون نوعی سنگ رسوبی است، که هنگام هوازدگی ذرات تولید می‌شود. لایمستون در واقع سنگ رسوبی کربناته‌ای است، که تا حدود ده درصد ازسنگ‌های رسوبی تشکیل شده است. همچنین قطعات موجودات دریایی، مثل مرجان‌ها در ساخت این نوع سنگ نقش دارد. البته این نوع سنگ بیشتر از کربنات کلسیم ساخته شده‌است. این سنگ را ‌می‌توان نرم و انعطاف‌پذیر کرد و در اجرای بخش‌های مختلف ساختمان به کار گرفت. انواع نامطلوب از این نوع سنگ نیز وجود دارد، که مقدار زیادی خاک رس دارد. این نوع سنگ به طور قابل توجهی نرم است و عملا برای کارهای ساختمانی مناسب نیست. با این حال، انواع متراکم، فشرده، و بافت ریز که فاقد حفره و ترک هستند را، می‌توان به راحتی پوشانده، جلا داد و در امور ساختمانی مورد استفاده قرار داد. در مناطقی که هوا با گازهای صنعتی آلوده است و همچنین در مناطق ساحلی، باید از استفاده از سنگ آهک به عنوان سنگ نما خودداری کرد.
البته اخیرا با استفاده از فناوری نانو، پوششی بر روی سنگ آهک ایجاد کرده و نفوذپذیری آب را در آن تصحیح می‌کنند. به این ترتیب می‌توان در نمای بیرونی هم از سنگ لایمستون استفاده کرد. این سنگ معمولا ترکیبی است از مقادیر جزئی آلومینا، منیزیم و سیلیس. اگر منیزیم موجود در این سنگ بیشتر از 45 درصد باشد، سنگ آهکی دولومیت نامیده می‌شود.
از انواع این محصول می‌توان به سنگ لایمستون بوژان، سنگ لایمستون سیلور گوهره، سنگ لایمستون کوه سفید قم، سنگ لایمستون مرودشت، سنگ لایمستون مهاباد، سنگ لایمستون ونک، سنگ لایمستون، سمیرم اصفهان و سنگ اسلام آباد کرمانشاه اشاره کرد.

کاربردهای سنگ آهک

مهم‌ترین کاربردهای سنگ آهک عبارتند از:

• ماده پایه در تولید سیمان
• دیوارپوش داخلی و خارجی ساختمان
• رنگدانه سفید محصولاتی مانند خمیر دندان
• تهیه محصول تهویه خاک
• تهیه سموم دفع آفات در کشاورزی
• سقف سازی
• دیوارها
• تولید آهک
• دیوارها‌ی راه‌پله

تخته سنگ یا اسلت

تخته سنگ یا اسلت حاصل تجمع ایلیت، کوارتز و موسکویت است. تخته سنگ یا (Slate) انعطاف زیادی در اجرای سازه‌ها از خود نشان می‌دهد. یعنی تنوع ضخامت ورقه‌های این نوع سنگ و همچنین رنگ آن، باعث تنوع کاربرد این محصول شده است. نوعی از این سنگ از ‌کانی‌های کوارتز، میکا و خاک رس تشکیل شده است.
این سنگ دارای ساختار ریزدانه و غالبا شکننده است. تخته سنگ عمدتاً به رنگ مشکی است، اما می‌تواند به رنگ خاکستری مایل به سبز، خاکستری یا خاکستری ارغوانی نیز باشد. تخته سنگ را می‌توان به آسانی و با توجه به پیروی از صفحات ذاتی سنگ به ورقه‌های نازک تقسیم کرد.

کاربرد تخته سنگ

از مهمترین کاربردهای این نوع سنگ میتوان به موارد زیر اشاره کرد:

• اجرای کاشی سقف
• اجرای دال
• روسازی
• سقف سازی
• کفپوش
• پارتیشن
• اجرای پیاده‌رو

سنگ گنیس

این نوع سنگ یا همان (Gneiss) برای ساخت و سازهای جزئی استفاده می‌شود، زیرا در ترکیبات آن مواد مضر وجود دارد. با این حال، نوع سخت سنگ گنیس در کارهای ساختمانی مورد استفاده قرار ‌می‌گیرد. این نوع سنگ دارای ‌دانه‌های ریز تا درشت است و رنگ آن ممکن است خاکستری روشن، صورتی، بنفش، خاکستری مایل به سبز و خاکستری تیره باشد. این سنگ قدرت تراکم از 50 تا 200 مگاپاسکال دارد. این سنگ به دلیل وجود مواد سمی در بافت خود، کاربردهای خیلی خاص دارد.

سنگ کوارتزیت

سنگ کوارتزیت یا همان (Quartzite) به عنوان بلوک‌های ساختمانی، دال و به عنوان سنگدانه برای بتن استفاده می‌شود. ساختار کوارتزیت دانه ریز تا درشت و بیشتر از فلدسپات و میکا در مقادیر کم تشکیل شده‌است. این سنگ در رنگ‌های مختلف مانند سفید، خاکستری و زرد موجود است.
کوارتزیت حاصل تغییرات نوعی ماسه سنگ است. بافت دانه‌ای و ساختار کریستالی کوارتزیت از ویژگی‌های اصلی این سنگ است. کوارتزیت در عین سختی شکننده است، و به همین دلیل کار کردن با آن آسان نیست. قدرت تحمل فشار این محصول بین 50 مگاپاسکال تا 300 مگا پاسکال است. کوارتزیت نوعی سنگ متراکم با مقاومت شیمیایی بالا است، که برای استفاده در آشپزخانه نیز ایده آل است.

کاربردهای سنگ کوارتزیت

رایج‌ترین کاربردهای این محصول عبارتست از:

• در تولید آجر و مصالح ساختمانی سخت
• سنگ تزئینی
• اجرای دیوار
• ساخت کاشی 
• پوشش کف

سنگ تراونیکس

سنگ تراونیکس از ترکیب سه نوع سنگ ایرانیت، تراورتن، مرمر و کانی‌های کربناته شامل؛ آراگونیت، کلسیت وکربنات آهن حاصل می‌شود. سنگ ترااونیکس در بخش‌هایی از خود نور را عبور می‌دهد و به همین دلیل در نورپردازی و نمای ساختمان کاربرد دارد. این سنگ در انواع موج‌دار و بی‌موج و همچنین چرمی و آنتیک وجود دارد.

کاربردهای سنگ تراونیکس

مهم‌ترین کاربردهای این نوع سنگ‌های ساختمان عبارتند از:

• اجرای نماهای داخل و خارج ساختمان
• کف پوش‌
• دیوارپوش‌ها
• اجرای سازه در محیط‌های مرطوب همچون آشپزخانه و حمام و دستشویی

انواع فرآوری سنگ‌های ساختمانی

سنگ‌های ساختمانی علاوه بر جنس، براساس فاکتورهای دیگر نیز دسته‌بندی می‌شوند. یکی از این دسته‌بندی‌ها بر اساس فرآوری است که بر روی سنگ انجام می‌گیرد. به این ترتیب انواع سنگ‌های ساختمانی براساس فرآوری انجام گرفته در آن عبارتند از:

• اسلب: این یکی از روش‌های فرآوری سنگ است که جدیدا مورد استفاده قرار می‌گیرد. پرداخت اسلب با استفاده از دستگاه مخصوصی با نام اره و یا وایر کات انجام می‌شود. این فرآوری به صورت حرکت رفت و برگشتی توسط تیغه مخصوص انجام شده و سنگ را ورقه ورقه می‌کند. اسلب در سنگ فرش کف هال، پذیرایی و کف لابی، ورودی ساختمان، اجرای شومینه، دیوار جانبی آسانسور، کابینت و کانتر تاپ آشپزخانه، دیوارهای استخر، میز ناهارخوری، سرویس‌های بهداشتی لوکس و حمام‌های مستر و لوکس کاربرد دارد.

• حکمی: سنگ‌ها در ابعاد حکمی منظم مانند 50*50، 60*60 ،80*80 و … برش داده می‌دهند. با این کار قسمت‌هایی از سنگ به دلیل ابعاد منحصر به فرد دیگر قابل استفاده نیست. دلیل گران بودن سنگ حکمی نیز همین موضوع است.

• پله: سنگ پله همانطور که از نامش مشخص است، برای ساخت پلکان کف پله، لبه پله، زیر پله و دیواره‌های پله مورد استفاده قرار می‌گیرد. این نوع سنگ باید مقاومت بالایی در برابر رطوبت داشته و بادوام باشد معمولا ضخامت سنگ پله 3 سانتی متر است. سنگ پله همچنین باید در برابر سایش، ضربه، آلودگی و فرسایش مقاوم باشد.

• تیشه‌ای: برای اجرای سنگ‌فرش‌ها از سنگ تیشه‌ای یا سنگ الگویی استفاده می‌شود. در فرآوری تیشه‌ای سطح سنگ به وسیله تیشه دستی یا ماشینی خراشیده می‌شود و حالت زبری به سطح سنگ می‌دهد.

• هوند: سنگ هوند سنگی است که دارای یک سطح صاف و صیقلی بر روی آن است. سنگ هوند به گونه‌ای جذاب مات، نرم و یکدست است. سطح مات این نوع سنگ باعث می‌شود که نور کمی از طریق آن منعکس شود.
• صیقلی: پرداخت صیقلی همانطور که می‌توان حدس زد، سنگ را براق و صیقلی می‌کند. به همین دلیل نور از طریق این نوع سنگ به خوبی منعکس می‌شود. پرداخت صیقلی جزئیات رنگ‌ها و ساختار رگه‌های سنگ را برجسته‌تر کرده و ویژگی طبیعی بودن سنگ بهتر نشان داده می‌شود.
• چرمی: پرداخت چرمی سنگ بوسیله دستگاه ساب و لقمه‌های فرچه مانند با نام لقمه چرمی انجام می‌گیرد. در این روش قسمت نرم سنگ سابیده شده و پستی و بلندی سطح آن برجسته می‌شود. پرداخت چرمی را بیشتر بر سطح سنگ‌های مرمریت، تراورتن و گرانیت سبز جنگلی انجام می‌دهند.
• بوش همر: برای تهیه سنگ بوش همر، چکش‌های الماسی به جای لقمه‌ی ساب، روی دستگاه ساب، قرار می‌گیرد. در این نوع پرداخت سطح سنگ به طور یکنواختی سوزنی شکل می‌شود. برای ایجاد این اشکال یک قطعه به صورت چکشی و دورانی روی سنگ می‌چرخد.
• کات بروکن یا خطی: در این روش پرداخت، روی سطح سنگ الگوهایی خطی با فواصل مشخص یک یا دو سانتی‌متری ایجاد می‌شود. سپس لبه‌هایی سنگ را با استفاده از چکش شکسته و لب‌پر می‌کنند. این نوع پرداخت را می‌توان برای انواع سنگ به کار برد.
• آتش‌خورده یا فلیم: سنگ آتش خورده دارای سطح زمخت و زبر است. این نوع سنگ ساختمان در برابر لغزش محیط‌های سرباز، مقاومت بالایی دارد. در این نوع پرداخت شعله اکسی استیلن از روی سطح سنگ گرانیت عبورکرده و سپس آب با فشار زیاد اعمال می‌شود. با این کار سطح سنگ شکسته شده و به اصطلاح آتش‌خورده می‌شود. این نوع پرداخت روی همه سنگ‌ها قابل اجرا نبوده و فقط روی سنگ گرانیت اجرا می‌شود.
• آنتیک: برای تهیه سنگ ساختمانی آنتیک آن را به اصطلاح کهنه کاری یا کهنه‌نما می‌کنند. تراورتن و مرمریت دو نوع سنگ با قابلیت پرداخت آنتیک هستند. سنگ‌های ساختمانی آنتیک از ۳ روش پرداخت مختلف از قبیل؛ گیوتینی یا قیچی، بادبر، پروفیل و روتوری پرداخت می‌شوند.
• تامبل: در پرداخت تامبل تکه‌های سنگ را در یک ظرف استوانه‌ای شکل با پودر و مواد ساینده ترکیب می‌کنند. با این کار لبه‌های سنگ بر اثر اصطکاک و ضربه، زده شده و به شکل اریب و گرد درمی‌آید.
• بادبر: در پرداخت بادبر یک طرف سنگ با ابزار دستی یا ماشینی برداشته شده و بافت سنگ مشخص می‌شود. در این نوع پرداخت سنگ در ابعاد ۳۰ در۱۵ و ضخامت ۳ تا۶ سانتی‌متر برش داده می‌شود.
• گیوتین: سنگ گیوتین بوسیله دستگاه گیوتین از وسط به دو قسمت شکسته می‌شود. با این کار سنگ به شکل صخره‌ای و ناهموار درمی‌آید. در نمای ساختمان، دکوراسیون داخلی و فضاهایی مانند اتاق تلوزیون از این نوع پرداخت استفاده می‌شود.
• سندبلاست(پرداخت شیمیایی): در این نوع پرداخت از انواع عناصر شیمیایی برای بهبود سطح سنگ استفاده می‌شود. برای این کار از اسید یا سندبلاست با سرعت و فشار زیاد استفاده می‌شود. نتیجه این پرداخت سنگی با سطح مات و زبری کم و همچنین رنگ و طرح متنوع و متفاوت است.
• کات همر: در این روش از ابزارهای مخصوص برای پرداخت سنگ استفاده می‌شود. کات همر به معنای ایجاد زوایای مختلف در سطح سنگ است.
• اسکرچ: سنگ ساختمانی با این نوع پرداخت دارای شیارهای بسیار ظریف و کم‌عمق است. این شیارها موازی بوده در یک راستا قرار دارند.
• کوبیک: از رایج‌ترین روش‌های پرداخت سنگ برای کاربردهای ساختمانی کات است. در این روش سنگ را در اندازه‌ها و ضخامت های مورد استفاده برش می‌دهند.
• مات: سنگ ساختمانی مات سنگی است که سطح آن مات شده است. این تعریف ساده پرداخت مات است. برای تهیه سنگ ساختمانی مات از ابزار مخصوص برای حذف سطح صاف و صیقلی سنگ استفاده می‌شود.